Do & Don't : คำที่ควรและไม่ควร พูดกับลูก - พัฒนาการเด็ก 3 ขวบ

เด็กๆ นั้นมีความละเอียดอ่อนทางอารมณ์มากกว่าที่ผู้ใหญ่หลายคนจะคาดคิด คำพูดของคุณพ่อคุณแม่สามารถเป็นสิ่งที่กำหนดพฤติกรรม และตัวตนของลูกเมื่อโตขึ้นได้เลยทีเดียว คุณพ่อคุณแม่จึงต้องระมัดระวังคำพูดของตัวเองเป็นอย่างยิ่ง วันนี้เราจึงมีคำที่คุณพ่อคุณแม่ควรและห้าม พูดกับลูก มาแนะนำให้ดูกันว่า คำพูดไหนที่จะช่วยส่งเสริมลูก และคำพูดไหนที่ทำร้ายจิตใจของลูกจนอาจจะส่งผลเสียต่อพัฒนาการได้

DO : คำที่ควร พูดกับลูก

• ลูกกำลังรู้สึกหงุดหงิด/โกรธ/เสียใจอยู่ใช่มั้ย
ช่วยให้คำจำกัดความความรู้สึกของลูก เพื่อให้ลูกเข้าใจสิ่งที่ตัวเองรู้สึกได้ดีขึ้น

• พูดสั้นๆ ง่ายๆ แต่ได้ใจความ
การอย่าหรือบ่นมากๆ ยาวๆ จะทำให้ลูกจับใจความไม่ได้ และไม่รู้ว่าเราต้องการอะไร

• พูดกับลูกในเชิงชี้แนะ
เช่น จะเก็บของเล่นยังไงดีนะ หรือ ของเล่นเกลื่อนกลาดแบบนี้ อาจจะทำให้ลูกสะดุดหกล้มได้ จะเป็นการฝึกให้ลูกคิดและแก้ปัญหาด้วยตนเอง

• พูดกับลูก อย่างสุภาพและให้เกียรติ
พูดกับลูกอย่างที่เราต้องการให้ลูกพูดกับเรา

• บอกรักลูก
แม้ลูกจะรู้ดีอยู่แล้วว่าคุณพ่อคุณแม่รักเขา แต่การบอกรักลูกก็จะทำให้ลูกรู้สึกดี และมีความมั่นใจในตัวเอง

DON’T : คำที่ “ไม่” ควร พูดกับลูก

• สักแต่พูด/ ชมพร่ำเพรื่อ/ ขู่ด้วยประโยคเดิมๆ
จะทำให้ความน่าเชื่อถือของคุณพ่อคุณแม่ในสายตาลูกลดลง สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่พูดจะไร้ความหมาย เพราะลูกจะรู้ว่าคุณพูดไปอย่างนั้นเองโดยไม่ทำอะไร

• ล้อเลียน
การล้อเลียนลูก ไม่ว่าจะด้วยเรื่องเล็กแค่ไหนก็ตาม อาจทำให้ลูกเสียความมั่นใจในตัวเองได้

• ต่อว่าตลอดเวลา
การตำหนิหรือพูดถึงข้อเสียของลูกอยู่ตลอดเวลา นอกจากจะทำให้ลูกรู้สึกไม่มั่นใจในตัวเองแล้ว ยังทำให้ลูกรู้ว่าคุณค่าของตัวเองลดลงอีกด้วย

• สั่งให้เก็บอารมณ์
การปิดกั้นไม่ให้ลูกแสดงความรู้สึกออกมา เป็นการสื่อว่าอารมณ์และความรู้สึกของลูกไม่สำคัญ

• ทำไมทำไม่ได้อย่างคนอื่น
การเปรียบเทียบลูกกับพี่น้องหรือเด็กคนอื่นจะทำให้เด็กสูญเสียความมั่นใจ และขาดความเชื่อมั่นในตัวเอง

ความเหนื่อย ความเร่งรีบในชีวิตประจำวัน ความกลัว ความวิตกกังวล และการมองโลกจากสายตาของผู้ใหญ่ อาจทำให้คุณพ่อคุณแม่พูดสิ่งที่ทำร้ายจิตใจของลูกได้โดยไม่ตั้งใจ ซึ่งสำหรับเด็กๆ ที่ความรู้สึกเชื่อมโยงกับพฤติกรรมโดยตรงแล้ว คำพูดที่ทำให้ลูกรู้สึกไม่ดี ก็จะส่งผลให้พวกเขาแสดงพฤติกรรมเชิงลบ เช่น ดื้อรั้น งอแงเอาแต่ใจ และในทางตรงกันข้าม ถ้าลูกของคุณรู้สึกดี ก็จะมีพฤติกรรมในเชิงบวก เช่น ร่าเริง มีความมั่นใจ และให้ความร่วมมือกับสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่บอก